Επιλεγμένα

Ερευνητές ανακαλύπτουν στην Ανδρομέδα ΙΙ τα απομεινάρια συγχώνευσης δυο γαλαξιών-νάνων

Από στις 24 Φεβρουαρίου 2014

Οι γαλαξίες στο πρώιμο σύμπαν ξεκίνησαν μικροί. Σύμφωνα με τη θεωρία, οι γαλαξίες-βρέφη βαθμιαία μεγάλωναν αποκτώντας περισσότερη μάζα και αυτό γινόταν με συνεχείς συγκρούσεις με τους γείτονες γαλαξίες για να δημιουργηθούν τελικά νέοι, μεγαλύτεροι γαλαξίες.

Οι μεγαλύτεροι και με μεγαλύτερη μάζα γαλαξίες συνεχώς έλκουν, εξαιτίας της βαρύτητας, μικρότερους γαλαξίες και τελικά συγχωνεύονται και γίνονται ακόμη μεγαλύτεροι. Αλλά δεν είναι όλοι οι μικροί γαλαξίες που «τρώγονται» από τους μεγαλύτερους. Κάποιοι από αυτούς παραμένουν σε τροχιά γύρω από ένα μεγαλύτερο γαλαξία.

Ο μεγαλύτερος γαλαξίας στην κοσμική μας γειτονιά είναι ο γαλαξίας της Ανδρομέδας, ο οποίος βρίσκεται 2,3 ή 2,5 εκατομμύρια έτη φωτός μακριά μας. Όπως και ο δικός μας Γαλαξίας, ο Milky Way, ο γαλαξίας της Ανδρομέδας είναι ένας γαλαξίας σπιράλ. Οι επιστήμονες μέτρησαν ένα σμήνος με περισσότερους από 20 μικρότερους γαλαξίες να περικυκλώνει τον γαλαξία της Ανδρομέδας. Τα ονόματα που τους έχουν δοθεί είναι Ανδρομέδα Ι, ΙΙ, ΙΙΙ, IV … κλπ.

Ερευνητές του Ινστιτούτου Niels Bohr, μεταξύ άλλων, ανάλυσαν τις μετρήσεις των άστρων στον γαλαξία-νάνο Ανδρομέδα ΙΙ και έκαναν μια ανακάλυψη που προκάλεσε έκπληξη. Όπως εξηγεί ο αστροφυσικός Nicola C. Amorisco του Dark Cosmology Centre (κέντρο που επικεντρώνει την έρευνα στο σκοτεινό Σύμπαν-σκοτεινή ενέργεια, σκοτεινή ύλη κλπ), στο Ινστιτούτο Niels Bohr, του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης: «Τα άστρα σε ένα νάνο γαλαξία συχνά κινούνται τυχαία, αλλά δεν είναι ακριβώς η περίπτωση που παρατηρείται στην Ανδρομέδα ΙΙ. Ειδικότερα μπορούμε να δούμε πως ένα ρεύμα άστρων κινείται διαφορετικά από τα υπόλοιπα με ένα πολύ συνεκτικό τρόπο. Αυτά τα άστρα είναι τοποθετημένα σε ένα περίπου πλήρη δακτύλιο και κινούνται γύρω από το κέντρο του γαλαξία».

Ο νάνος γαλαξίας Ανδρομέδα ΙΙ είναι πολύ μικρός-λιγότερο από το 1% του δικού μας Γαλαξία. Το περιστρεφόμενο ρεύμα των άστρων στο γαλαξία αποτελείται εξ ολοκλήρου από παλιά άστρα και από τις ιδιότητές τους οι ερευνητές μπορούν να οδηγηθούν σε συμπεράσματα σχετικά με ένα δραματικό κοσμικό συμβάν: Η κίνηση των άστρων μαρτυράει ότι αυτό που παρατηρείται είναι τα απομεινάρια μιας συγχώνευσης δυο νάνων γαλαξιών.

«Αυτό που βλέπουμε είναι τα απομεινάρια μιας σύγκρουσης μεταξύ δυο γαλαξιών-νάνων, που είχε μια δραματική επίδραση στη δυναμική του συστήματος» δηλώνει ο Nicola C. Amorisco, για να συμπληρώσει πως συγχωνεύσεις μεταξύ τόσο μικρών γαλαξιών αναμένονται κατά τη διάρκεια της διαδικασίας σχηματισμού των γαλαξιών, αλλά είναι σπάνιες τη σημερινή εποχή και δεν έχουν παρατηρηθεί μέχρι σήμερα.

Η παρατήρηση, λοιπόν, θεωρείται πως είναι σημαντική επειδή ποτέ πριν δεν είχαν παρατηρηθεί συγχωνεύσεις μεταξύ γαλαξιών με τόσο μικρή μάζα.

Τα αποτελέσματα δημοσιεύονται στην επιστημονική εφημερίδα Nature. Το άρθρο έχει τίτλο: «The remnant of a merger between two dwarf galaxies in Andromeda II» και μπορεί κάποιος να το βρει στη διεύθυνση: http://www.nature.com/nature/journal/vaop/ncurrent/full/nature12995.html

Κωνσταντίνος Ζώκος

Φυσικός, Δάσκαλος Φυσικής