Νέα Μελέτη: Η ηφαιστειακή φλόγα στην καρδιά της Σελήνης καίει ακόμα

Στην καρδιά της Σελήνης πιθανότατα ρέει ακόμα ηφαιστειακή λάβα αφού ο δορυφόρος του πλανήτη μας δεν είναι γεωλογικά νεκρός σύμφωνα με νέες μελέτες Αμερικανών και Γερμανών επιστημόνων.

Σε αντίθεση με την κρατούσα θεωρία που θέλει μια Σελήνη γεωλογικά νεκρή εδώ και ένα δισεκατομμύριο χρόνια, η νέα μελέτη εκτιμά ότι στην επιφάνεια του δορυφόρου μας έρεε λάβα έως πολύ πρόσφατα, πριν από περίπου 18 με 50 εκατομμύρια χρόνια. Η αυξημένη θερμότητα στο εσωτερικό της Σελήνης μπορεί να οφείλεται είτε στη φυσική ραδιενέργεια είτε στην βαρυτική έλξη της Γης πάνω στον δορυφόρο της. Οι επιστήμονες δεν αποκλείουν μάλιστα το ενδεχόμενο ηφαιστειακής έκρηξης στο μέλλον, ίσως και τις επόμενες δεκαετίες.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τη Σάρα Μπρέιντεν της Σχολής Εξερεύνησης της Γης και του Διαστήματος του Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Αριζόνα, εντόπισαν 70 γεωλογικά χαρακτηριστικά ηφαιστειακής προέλευσης περιορισμένης κλίμακας (ομαλά, χαμηλά και στρογγυλά εξογκώματα κοντά σε κομμάτια ανώμαλου εδάφους) στις σκοτεινές πεδιάδες -τις επονομαζόμενες «θάλασσες»- του δορυφόρου μας.

Τα εξογκώματα αυτά έχουν διάμετρο από 100 μέτρα ως πέντε χιλιόμετρα και φαίνονται πολύ πιο πρόσφατα σε σχέση με το υπόλοιπο έδαφος γύρω τους. Οι γεωλόγοι εκτιμούν ότι πρόκειται για τα απομεινάρια εκροών βασαλτικής λάβας, που εκτινάχθηκαν από το υπέδαφος στη σεληνιακή επιφάνεια λόγω της ηφαιστειακής δραστηριότητας. Μάλιστα, ο μανδύας της Σελήνης, δηλαδή το στρώμα μεταξύ φλοιού και πυρήνα, πρέπει να διατηρήθηκε εξαιρετικά θερμός για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, ώστε να διαμορφωθεί το αναγκαίο μάγμα που εκλύθηκε από τις “πρόσφατες” εκρήξεις λάβας.

Τα συμπεράσματα των επιστημόνων βασίστηκαν σε παρατηρήσεις του σύγχρονου δορυφόρου Lunar Reconnaissance Orbiter (LRO) της NASA, που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη από το 2009. Οι επιστήμονες μέχρι σήμερα πίστευαν ότι η Σελήνη -η οποία δημιουργήθηκε πριν από περίπου 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια- είχε έντονη ηφαιστειακή δραστηριότητα πριν από τρία δισεκατομμύρια χρόνια, πράγμα που διαμόρφωσε εκείνα τα γεωλογικά χαρακτηριστικά (σκούρες κηλίδες λάβας πάνω στις φωτεινότερες πεδιάδες), έτσι ώστε από τη Γη να φαίνεται σαν ένα πρόσωπο ανθρώπου. Πίστευαν δε ότι η ηφαιστειακή δραστηριότητα σταμάτησε εντελώς πριν από ένα δισεκατομμύριο χρόνια.

Η νέα θεωρία υποστηρίζει ότι η ηφαιστειακή δραστηριότητα στο φεγγάρι δεν σταμάτησε ξαφνικά πριν από ένα δισεκατομμύριο χρόνια, αλλά εξασθένησε σταδιακά και συνεχίστηκε έως πριν από 50 εκατ. χρόνια ή ακόμα και πιο πρόσφατα.
«Η ανακάλυψη άγνωστων έως τώρα γεωλογικών χαρακτηριστικών στη σεληνιακή επιφάνεια είναι υπερβολικά συναρπαστική» δήλωσε η Μπρέιντεν. Τα εν λόγω χαρακτηριστικά είναι πολύ μικρά για να είναι ορατά από τη Γη. Ένα από αυτά, η «Ίνα», είχε γίνει γνωστό από την αποστολή «Απόλλων 15» στη δεκαετία του ’70.

Στην «Ίνα» είναι πιθανό ότι η εκροή λάβας σταμάτησε μόλις πριν από 33 εκατομμύρια χρόνια, ενώ σε μια άλλη ανάλογη περιοχή με την ονομασία «Σωσιγένης» (αστρονόμος και μαθηματικός της ελληνιστικής εποχής) πιθανότατα κυλούσε νέα λάβα έως πριν από 18 εκατομμύρια χρόνια περίπου.

Πηγή: econews