Μια διαστημική «πατάτα» ρίχνει φως στη γέννηση των πλανητών

Το σκάφος της αποστολής New Horizons της NASA συνεχίζει το επικό του ταξίδι και προσφέρει στους επιστήμονες και την ανθρωπότητα νέες πολύτιμες γνώσεις τόσο για το τι υπάρχει στις εσχατιές του ηλιακού μας συστήματος όσο και για διάφορα κοσμικά φαινόμενα. Αφού το 2015 εξερεύνησε τον Πλούτωνα και τους δορυφόρους του το σκάφος της αποστολής συνέχισε την πορεία του και εισήλθε στη Ζώνη Κάιπερ, η οποία αποτελείται από αμέτρητα παγωμένα σώματα, απομεινάρια από την εποχή που σχηματιζόταν το ηλιακό μας σύστημα.

Στις αρχές του 2019 το σκάφος προσέγγισε ένα διαστημικό σώμα που είχε εντοπιστεί το 2014 στην ζώνη Κάιπερ και οι επιστήμονες εκτίμησαν ότι παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Το διαστημικό σώμα με την κωδική ονομασία 2014 MU69 αρχικά ονομάστηκε «Έσχατη Θούλη» από το όνομα της Θούλης, ενός νησιού βόρεια της Βρετανίας που είχε αναφέρει στα γραπτά του ο αρχαίος εξερευνητής Πυθέας. Όμως αργότερα ονομάστηκε Αροκοθ που στην γλώσσα των Ινδιάνων της Αμερικής σημαίνει ουρανός. Το σχήμα αυτού του σώματος που αποτελείται από δύο ανισομεγέθεις σφαιροειδείς «λοβούς» του προσέδωσαν μια σειρά από παρατσούκλια όπως «καρύδι», «πατάτα» και «χιονάνθρωπος».

Η θεωρία

Ομάδα ερευνητών του Ινστιτούτου Southwest Research του Kολοράντο και της NASA μελέτησε τα στοιχεία που έστειλε το New Horizons από το πέρασμα του από τον Αροκοθ και με τρεις δημοσιεύσεις της στην επιστημονική επιθεώρηση Science παρουσιάζει τα ευρήματα της τα οποία έχουν εξαιρετικό ενδιαφέρον. Όπως αναφέρει ο Guardian από την μελέτη του Αροκοθ αποκαλύπτονται νέα στοιχεία τόσο για την γέννηση του ηλιακού μας συστήματος όσο και για την διαδικασία σχηματισμού των πλανητών. Καταρχάς οι ερευνητές υπολόγισαν τις διαστάσεις του Αροκοθ που έχει μήκος 36 χιλιομέτρων και πλάτος 20 χλμ. Σύμφωνα με τους ερευνητές στον τεράστιο δίσκο σκόνης και αερίων που είχε δημιουργηθεί γύρω από τον Ήλιο μετά την γέννηση του υπήρχε ένα νέφος σωματιδίων. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι η βαρυτική κατάρρευση αυτού του νέφους οδήγησε στον σχηματισμό του Αροκοθ αλλά όχι με τον τρόπο που περιγράφει η κρατούσα θεωρία. Ο Αροκοθ θεωρείται «πρωτοπλανήτης».

Οι πρωτοπλανήτες είναι μεγάλα διαστημικά σώματα στα οποία ξεκίνησαν οι διεργασίες για να γίνουν πλανήτες αλλά τελικά για κάποιον λόγο οι διεργασίες σταμάτησαν και αυτά τα σώματα παρέμειναν τελικά αχρησιμοποίητα «δομικά υλικά» σε τροχιά γύρω από τον Ήλιο ή κάποιον πλανήτη. Η κρατούσα θεωρία αναφέρει ότι οι πρωτοπλανήτες σχηματίζονταν από βίαιες συγκρούσεις μικρότερων και μεγαλύτερων διαστημικών σωμάτων δημιουργώντας σταδιακά μέσω συσσωμάτωσης ολοένα μεγαλύτερα αντικείμενα, με τελικό αποτέλεσμα τον σχηματισμό ενός πλανήτη.

Ο χορός

Όπως φαίνεται ο Αροκοθ καταρρίπτει την κρατούσα θεωρία αφού τα δύο σώματα που τον απαρτίζουν δεν συγκρούστηκαν μεταξύ τους αλλά τέθηκαν σε τροχιά το ένα γύρω από το άλλο σε ένα κοσμικό χορό που κατέληξε σε ένα «ευγενικό» ζευγάρωμα . Επιπλέον αντίθετα με τα περισσότερα σώματα του ηλιακού συστήματος που είναι βομβαρδισμένα από την πτώση άλλων σωμάτων ο Αροκοθ διαθέτει μια σχετικά ομαλή επιφάνεια με λίγους κρατήρες πρόσκρουσης. Αποδεικνύεται έτσι ότι είναι πιθανό να σχηματιστούν πλανήτες και με ειρηνικό τρόπο. Η επιφάνεια του Αροκοθ έχει πολύ κοκκινωπή απόχρωση, είναι κρύα και καλυμμένη με πάγο από μεθανόλη και πολύπλοκα οργανικά μόρια, στα οποία πιθανώς οφείλεται και το κόκκινο χρώμα.

Αν και δεν έχει ανιχνευθεί ακόμη νερό στον Αροκοθ, οι επιστήμονες δεν αποκλείουν την παρουσία του, καθώς μπορεί να είναι κάπως κρυμμένο ή «καμουφλαρισμένο». Το σκάφος New Horizons, που είχε εκτοξευθεί το 2006, απέχει πλέον περίπου 7,1 δισ. χιλιόμετρα από τη Γη, λειτουργεί ομαλά και εισδύει σταδιακά βαθύτερα στη Ζώνη Κάιπερ, κινούμενο με ταχύτητα 50.400 χιλιομέτρων την ώρα. Οι επιτελείς της αποστολής υπολογίζουν ότι οι ακραίες συνθήκες στις οποίες βρίσκεται το σκάφος (κυρίως οι χαμηλές θερμοκρασίες) θα προκαλέσουν δυσλειτουργίες στα όργανα του με αποτέλεσμα να διακοπεί κάποια στιγμή την δεκαετία του 2030 η επικοινωνία του με την Γη και θα συνεχίσει πλέον μόνο του το αιώνιο ταξίδι του στο Διάστημα.

Πηγή: Protagon.gr