Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος: Προετοιμασίες στην ESA γα την εκτόξευση του δορυφόρου Sentinel-5P (video)

Οι ομάδες που θα πετάξουν τον Sentinel-5P εκπαιδεύονται εντατικά για την εκτόξευση, εξασφαλίζοντας ότι όλοι γνωρίζουν καλά τη δουλειά τους και μπορούν να αντιδράσουν σε οποιαδήποτε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Μια «ομάδα ομάδων» στο κέντρο ελέγχου της ESA έχει περάσει μήνες προετοιμασίας για να αναλάβει τον έλεγχο της επόμενης αποστολής παρακολούθησης της Γης στην Ευρώπη και οι τελευταίες εβδομάδες πριν από την εκτόξευση ήταν οι πιο έντονες.

Ο δορυφόρος Sentinel-5P – το P αναφέρεται στο «πρόδρομο» («precursor») – είναι η πρώτη αποστολή για τον πρόγραμμα Copernicus αφιερωμένη στην παρακολούθηση της ατμόσφαιράς μας. Ο δορυφόρος φέρει το υπερσύγχρονο όργανο Tropomi, με το οποίο θα χαρτογραφήσει μια πληθώρα αερίων ιχνών όπως το διοξείδιο του αζώτου, το όζον, η φορμαλδεΰδη, το διοξείδιο του θείου, το μεθάνιο, το μονοξείδιο του άνθρακα και τα αερολύματα. Όλα αυτά τα αέρια επηρεάζουν τον αέρα που αναπνέουμε, και ως εκ τούτου την υγεία και το κλίμα μας.

Η επέκταση σε τροχιά του στόλου Sentinel υποδεικνύει την εμπειρία των ομάδων στην ESA και την ικανότητά τους να πετάξουν αποστολές συστάδας δορυφόρων, καθώς ο Sentinel-5P θα πετάξει σε στενό συντονισμό με την αποστολή Suomi-NPP των ΗΠΑ. Το δύσκολο έργο να πετάει ο Sentinel-5P σε όλη την προγραμματισμένη επταετή αποστολή του θα ξεκινήσει μόλις 93 λεπτά μετά την απογείωσή του στις 13 Οκτωβρίου, στις 09:27 GMT (12:27 στην Ελλάδα), πάνω σε ένα Rockot από το Ρωσικό Plesetsk Cosmodrome.

Τηλεφωνώντας στο σπίτι

Τότε είναι που ο δορυφόρος, ο οποίος θα βρίσκεται ήδη στο διάστημα, αφού διαχωριστεί από τον πύραυλο περίπου 14,5 λεπτά νωρίτερα, θα κάνει την πρώτη του κλήση στο σπίτι, στέλνοντας σήματα μέσω ενός επίγειου σταθμού στη Σουηδία προς την κεντρική αίθουσα ελέγχου της ESA στο Darmstadt της Γερμανίας. «Ονομάζεται ‘απόκτηση σήματος’ και είναι η στιγμή που τα χρόνια προσεκτικής ανάπτυξης και προετοιμασίας για τα συστήματα ελέγχου των αποστολών μας και οι μήνες εκπαίδευσης των ομάδων ελέγχου των αποστολών μας θα αποδείξουν την αξία τους», λέει ο διευθυντής πτήσεων Pier Paolo Emanuelli.

Εντατική εργασία για το καλύτερο αποτέλεσμα

Αυτή η στιγμή είναι μία από τις πιο επικίνδυνες για τον δορυφόρο: ο πύραυλός του πρέπει να του έχει δώσει τη κατάλληλη ώθηση για να τον βάλει στην προγραμματισμένη του τροχιά και μέχρι να ανοίξουν οι ηλιακοί συλλέκτες για να αρχίσουν να παράγουν ενέργεια, πρέπει να επιβιώνει με μπαταρίες, πράγμα το οποίο θα διαρκέσει για περιορισμένο χρονικό διάστημα.

«Μόλις λάβουμε το σήμα και δημιουργήσουμε μια σταθερή σύνδεση με τον δορυφόρο, θα ξεκινήσουμε μια κρίσιμη σειρά δραστηριοτήτων και διαδικασιών για να επαληθεύσουμε την υγεία του δορυφόρου, να εξασφαλίσουμε ότι έχουμε ηλιακή ενέργεια και πλήρη επικοινωνία, να ενεργοποιήσουμε συστήματα όπως τις κάμερες εκκίνησης για πλοήγηση και να βεβαιωθούμε ότι ο 5P είναι πλήρως λειτουργικός, μετά την απίστευτα έντονη διαδρομή του στο διάστημα».

Οι αρχικές αυτές δραστηριότητες συνεχίζονται όλο το εικοσιτετράωρο για τις πρώτες τρεις ημέρες. Έπειτα, αν όλα πάνε καλά, η ομάδα θα μεταβεί στην καθημερινή εργασία και θα προχωρήσουν στην επόμενη φάση της αποστολής: να τεθεί σε λειτουργία ο αισθητήρας Tropomi.

Εκπαίδευση για όλες τις πιθανότητες

Εάν κάτι πάει στραβά, η ESA θα είναι καλά προετοιμασμένη. Από τα μέσα Ιουλίου, οι ομάδες ελέγχου της αποστολής – συμπεριλαμβανομένων των μηχανικών επιχειρήσεων, των ειδικών για τη δυναμική της πτήσης, των ομάδων από τους σταθμούς εδάφους, των επιστημονικών ομάδων και εκπροσώπων της Ευρωπαϊκής βιομηχανίας – πραγματοποίησαν 20 προσομοιώσεις από τις προγραμματισμένες 26. Ο κάθε έλεγχος γίνεται για ολόκληρη τη μέρα και χρησιμοποιεί εξελιγμένο λογισμικό για την αναπαραγωγή των δορυφορικών και επίγειων συστημάτων.

Οι εκπαιδευτές μπορούν να εισάγουν σφάλματα, λάθη και βλάβες στη προσομοίωση, δοκιμάζοντας τις δεξιότητες και τις γνώσεις ακόμη και των πιο έμπειρων μηχανικών και την ικανότητα ομαδικής εργασίας και επίλυσης προβλημάτων του καθενός. «Ο ανθρώπινος παράγοντας είναι αυτός που καθορίζει την επιτυχία της αποστολής. Δεν υπάρχει ατομική ευθύνη και είναι υπέροχο να βλέπουμε τις ομάδες μας να συνεργάζονται», λέει ο Daniel Mesples, διευθυντής λειτουργίας των διαστημικών σκαφών.

Δείτε το video:

Ετοιμασίες για να πάει στο διάστημα

Μεταξύ της σημερινής ημέρας και της ημέρας εκκίνησης, ο τελευταίος γύρος των προσομοιώσεων θα πραγματοποιείται δύο φορές την εβδομάδα, με αποκορύφωμα την τελική πρόβα στις 11 Οκτώβρη, η οποία, κατά παράδοση, προσομοιώνει μια εντελώς φυσιολογική σειρά εκτόξευσης. Η τελική προσομοίωση θα περιλαμβάνει τις ομάδες στο Darmstadt, τους επίγειους σταθμούς στη Σουηδία, την Ανταρκτική, τον Καναδά και τη Νορβηγία, καθώς και τις ομάδες της ESA και της Ρωσίας στο Plesetsk.

Κατά τη διάρκεια της πρόβας τζενεράλε, τα συστήματα ελέγχου της αποστολής θα είναι συνδεδεμένα μέσω ενός επίγειου δικτύου με τον Sentinel-5P που θα βρίσκεται πάνω στον πύραυλο, το οποίο θα αφαιρεθεί μόνο μερικά λεπτά πριν από την εκτόξευση. «Έχουμε ήδη εφαρμόσει ένα ευρύ φάσμα καταστάσεων έκτακτης ανάγκης και η εμπειρία δείχνει ότι είναι καλό, για το ηθικό της ομάδας, να εκτελέσει μία κανονική σειρά εκτόξευσης μια τελευταία φορά ακριβώς πριν από την εκτόξευση», λέει ο Daniel.

Στις 12 Οκτωβρίου, ο διευθυντής λειτουργιών πτήσης θα πιστοποιήσει στις αρμόδιες αρχές της αποστολής ότι οι ομάδες ελέγχου της αποστολής είναι πλήρως εκπαιδευμένες, ότι τα επίγεια συστήματα και οι εγκαταστάσεις είναι δοκιμασμένα και έτοιμα, και ότι η εκτόξευση μπορεί να πραγματοποιηθεί.

«Τον Σεπτέμβριο, το κέντρο της ESA γιόρτασε την 50ή επέτειό του στο Darmstadt και την πλούσια ιστορία των 77 αποστολών του», λέει ο Daniel. «Είναι καταπληκτικό το γεγονός ότι αυτό το μήνα έχουμε δει πολλούς από εμάς να ασκούμαστε και να εκπαιδευόμαστε για να κάνουμε αυτό που έχουμε επιτύχει εδώ και πέντε δεκαετίες – η προετοιμασία για να πάμε στο διάστημα».

Πηγή: ESA