Ένα αρχαίο ψυχρό μέτωπο στον Περσέα αποκαλύπτεται και συμπληρώνει τη γνώση των επιστημόνων

Ένα γιγάντιο ψυχρό μέτωπο στο γαλαξιακό σμήνος του Περσέα (Perseus) παρατηρήθηκε από ένα τρίο τηλεσκοπίων ακτίνων-Χ. Το αρχαίο ψυχρό μέτωπο μπορεί να παρατηρηθεί στα αριστερά της εικόνας, παρασυρόμενο μακριά από το εσωτερικό, νεότερο μέτωπο πλησιέστερα στο κέντρο. Τα γαλαξιακά ψυχρά μέτωπα δεν έχουν σε τίποτε να κάνουν με τα ψυχρά μέτωπα που βιώνουμε στη Γη – αντίθετα προκαλούνται από τα γαλαξιακά σμήνη καθώς συγκρούονται μεταξύ τους. Η βαρυτική έλξη ενός μεγάλου σμήνους τραβάει ένα μικρότερο σμήνος πλησιέστερα, που οδηγεί το αέριο στον πυρήνα του σμήνους να κινείται όπως το νερό σε ένα ποτήρι. Αυτό δημιουργεί ένα ψυχρό μέτωπο σε ένα σπιράλ μοτίβο που κινείται προς τα έξω από τον πυρήνα και αυτά τα κινούμενα ψυχρά μέτωπα μπορούν να παράσχουν έναν αισθητήρα του μέσου του έσω σμήνους.

Τα ψυχρά μέτωπα είναι οι παλιότερες συνεκτικές δομές σε σμήνη ψυχρού πυρήνα και αυτό εντοπίζεται κινούμενο μακριά από το κέντρο του σμήνους για πάνω από πέντε δισεκατομμύρια χρόνια – μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από αυτό που οριοθετεί η ύπαρξη του Ηλιακού μας Συστήματος. Η επιμήκης καμπυλωμένη δομή καλύπτει περίπου δυο εκατομμύρια έτη φωτός και κινείται με ταχύτητα περίπου 50 km/s. Η εικόνα συνδυάζει δεδομένα από το Παρατηρητήριο Ακτίνων-Χ Chandra της NASA, το XMM-Newton της ESA και τον δορυφόρο ROSAT υπό το Γερμανικό Κέντρο Αεροδιαστήματος. Το Chandra πήρε επίσης μια κοντινή εικόνα του επάνω αριστερού μέρους του ψυχρού μετώπου, αποκαλύπτοντας ορισμένες απρόσμενες λεπτομέρειες.

Το γαλαξιακό σμήνος του Περσέα περιέχει χιλιάδες γαλαξιών και μια υπερμεγέθη μαύρη τρύπα στο κέντρο του. Η μαύρη τρύπα είναι υπεύθυνη για τη δημιουργία ενός εχθρικού περιβάλλοντος ηχητικών κυμάτων και αναταράξεων που θα έπρεπε να διαλύσει ένα ψυχρό μέτωπο κατά τη διάρκεια του χρόνου, εξομαλύνοντας τις προηγούμενες οξείες άκρες και δημιουργώντας βαθμιαίες αλλαγές στην πυκνότητα και τη θερμοκρασία. Αντί αυτού, η υψηλής ανάλυσης εικόνα του Chandra έδειξε μια ανέλπιστα αιχμηρή άκρη στο ψυχρό μέτωπο και ένα χάρτη θερμοκρασίας που αποκάλυψε ότι το επάνω αριστερό του ψυχρού μετώπου είναι χωρισμένο στα δυο.

Η αιχμηρότητα του ψυχρού μετώπου υποδηλώνει ότι έχει διατηρηθεί από ισχυρό μαγνητικό πεδίο που τυλίχθηκε γύρω του, δρώντας ουσιαστικά ως μια ασπίδα ενάντια στο εχθρικό περιβάλλον. Αυτή η μαγνητική «κουρτίνα» εμποδίζει το ψυχρό μέτωπο από τη διάχυση και είναι αυτό που το επέτρεψε να επιβιώσει τόσο καλά για πέντε δισεκατομμύρια χρόνια καθώς κινείτο μακριά από το κέντρο του σμήνους.

Πηγή: ESA

Περισσότερα στη δημοσίευση: The split in the ancient cold front in the Perseus cluster. Nature Astronomy.