Οι αστρονόμοι συλλαμβάνουν την πρώτη εικόνα μαύρης τρύπας γαργαντούα στην καρδιά του γαλαξία Messier 87

Οι επιστήμονες έχουν αποκτήσει την πρώτη εικόνα της μαύρης τρύπας (μελανή οπή), χρησιμοποιώντας τις παρατηρήσεις του κέντρου του γαλαξία Μ86 από το EHT (Event Horizon Telescope). Η εικόνα δείχνει ένα φωτεινό δακτυλίδι που σχηματίζεται καθώς φως δεσμεύεται στην έντονη βαρύτητα γύρω από μια μαύρη τρύπα που είναι 6,5 δισεκατομμύρια περισσότερης μάζας από ότι ο Ήλιος μας. Αυτή η πολυαναμενόμενη εικόνα παρέχει την ισχυρότερη απόδειξη μέχρι σήμερα για την ύπαρξη μελανών οπών πάρα πολύ μεγάλης μάζας και ανοίγει ένα νέο παράθυρο στη μελέτη των μελανών οπών, τον ορίζοντα γεγονότων τους και τη βαρύτητα.

Εισαγωγικά στοιχεία για το EHT και το πως η επιστημονική κοινότητα με την επιστημονική μέθοδος προσέγγισε το θέμα και έφθασε στο σπουδαίο αυτό επίτευγμα μπορεί κάποιος να διαβάσει στο άρθρο «Λίγο πριν οι αστρονόμοι παρουσιάσουν την πρώτη εικόνα της μαύρης τρύπας στο κέντρο του Γαλαξία μας», που δημοσιεύθηκε στο egno.gr πριν λίγες ημέρες.

Η σημαντική αυτή ανακάλυψη ανακοινώθηκε σε έξι μελέτες στο «The Astrophysical Journal Letters». Διαδρομές για της ελεύθερης πρόσβασης [σήμερα] μελέτες παρουσιάζονται στο τέλος του κειμένου. Η εικόνα, που αποτελεί και το αντικείμενο των σημερινών [10 Απριλίου] συνεντεύξεων τύπου, αποκαλύπτει τη μαύρη τρύπα στο κέντρο του μακρινού υπερμαζικού γαλαξία Messier 87, στο κοντινό γαλαξιακό σμήνος της Παρθένου. Στην ουσία η εικόνα καταγράφει τη σκιά της μαύρης τρύπας που είναι το κοντινότερο που μπορεί κανείς να δει σε μια μαύρη τρύπα. Το όριο της μαύρης τρύπας – ο ορίζοντας γεγονότων της – είναι περίπου 2,5 φορές μικρότερο από ότι η σκιά που ρίχνει και έχει μέγεθος εγκάρσια μόλις κάτω από 49 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα.

Η μαύρη τρύπα του Μ87 βρίσκεται 55 εκατομμύρια έτη φωτός μακριά από τη Γη και έχει μάζα 6,5 δισεκατομμύρια φορές από αυτή του Ήλιου μας. Οι υπερμαζικές μαύρες τρύπες είναι σχετικά μικροσκοπικά αστρονομικά αντικείμενα, μέγεθος που καθιστούσε αδύνατη την άμεση παρατήρησή τους μέχρι τώρα. Καθώς το μέγεθος μιας μαύρης τρύπας είναι ανάλογο με τη μάζα της, όσο πιο μεγάλης μάζας είναι μια μαύρη τρύπα, τόσο μεγαλύτερη είναι η σκιά της. Λόγω της τεράστιας μάζας και της σχετικής της εγγύτητας, η μαύρη τρύπα του Μ87 προβλέφθηκε ότι είναι μια από τις καλύτερα παρατηρήσιμες από τη Γη – πράγμα που την καθιστά έναν τέλειο στόχο για το Τηλεσκόπιο Ορίζοντα Γεγονότων (EHT).

Η παρατήρηση του EHT προσφέρει στους επιστήμονες ένα νέο τρόπο να μελετήσουν τα πιο ακραία αντικείμενα στο σύμπαν που προβλέφθηκαν από τη Γενική Σχετικότητα του Einstein κατά τη διάρκεια του εκατοστού έτους από το ιστορικό πείραμα που για πρώτη φορά επιβεβαίωσε τη θεωρία. Πριν από 100 χρόνια, δυο αποστολές σχεδιάστηκαν για τη νήσο του Πρίγκιπα έξω από τις ακτές της Αφρικής και στη Βραζιλία για να παρατηρήσουν την έκλειψη ηλίου του 1919 με στόχο να ελέγξουν τη Γενική Σχετικότητα παρατηρώντας αν θα καμφθεί το αστρικό φως γύρω από άκρο του Ήλιου, όπως προέβλεψε ο Einstein. Στη ανάμνηση αυτών των παρατηρήσεων, η συνεργασία EHT έστειλε μέλη της ομάδας σε ορισμένες από τις υψηλότερες και απομονωμένες ραδιο-εγκαταστάσεις για να δοκιμάσουν και πάλι τις γνώσεις μας για τη βαρύτητα.

Πηγή: Event Horizon Telescope Collaboration

Περισσότερα στις 6 δημοσιεύσεις: Focus on the First Event Horizon Telescope Results. The Astrophysical Journal Letters.

Σημείωση:

Paper I: The Shadow of the Supermassive Black Hole
Paper II: Array and Instrumentation
Paper III: Data processing and Calibration
Paper IV: Imaging the Central Supermassive Black Hole
Paper V: Physical Origin of the Asymmetric Ring
Paper VI: The Shadow and Mass of the Central Black Hole