Η κατανάλωση των ορυκτών καυσίμων θα μπορούσε να προκαλέσει άνοδο 60 μέτρων στη στάθμη της θάλασσας

Η νέα εργασία μιας διεθνούς ομάδας καταδεικνύει ότι οι εναπομείναντες πόροι ορυκτών καυσίμων του πλανήτη θα μπορούσε να είναι αρκετοί, αν καούν, για να λιώσουν σχεδόν όλο τον πάγο της Ανταρκτικής προκαλώντας άνοδο 50 με 60 μέτρων στην στάθμη της θάλασσας. Αυτό θα ήταν καταστροφικό για πολλές πυκνοκατοικημένες περιοχές, επειδή πολλές μεγάλες πόλεις, όπου ζουν περισσότεροι από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι βρίσκονται στο επίπεδο ή κοντά στο επίπεδο της θάλασσας, της Νέα Υόρκης και της Ουάσιγκτον συμπεριλαμβανομένων. Η εργασία δημοσιεύεται στο Science Advances.

«Τα ευρήματά μας δείχνουν ότι, αν δεν θέλουμε να λιώσει η Ανταρκτική, δεν μπορούμε να συνεχίζουμε να εξορύσσουμε ορυκτά καύσιμα άνθρακα από το έδαφος και να τα εναποθέτουμε ως διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, όπως κάνουμε», δήλωσε ο Ken Caldeira του Επιστημονικού Ιδρύματος Carnegie της Ουάσινγκτον. «Οι περισσότερες προηγούμενες μελέτες της Ανταρκτικής έχουν επικεντρωθεί στην απώλεια του στρώματος πάγου της Δυτικής Ανταρκτικής. Η μελέτη μας καταδεικνύει ότι καίγοντας άνθρακα, πετρέλαιο και φυσικό αέριο κινδυνεύει επίσης να χαθεί το πολύ μεγαλύτερο στρώμα πάγου της Ανατολικής Ανταρκτικής». Ο Caldeira ξεκίνησε αυτό το project με την επικεφαλής συγγραφέα της μελέτης Ricarda Winkelmann, ενώ αυτή ήταν Επισκέπτης Ερευνήτρια στο Ίδρυμα για την Επιστήμη Carnegie.

Παρόλο που η Ανταρκτική έχει ήδη αρχίσει να χάνει πάγο, μια σύνθετη σειρά παραγόντων θα καθορίσουν το μέλλον του στρώματος πάγου, συμπεριλαμβανομένων των αερίων του θερμοκηπίου που προκαλούν ατμοσφαιρική θέρμανση, επιπλέον θέρμανση ωκεανών που διαιωνίζονται από την θέρμανση της ατμόσφαιρας, καθώς και πιθανά φαινόμενα εξουδετέρωσης της επιπλέον χιονόπτωσης.

Η ομάδα χρησιμοποίησε μοντέλα για τη μελέτη της εξέλιξης του στρώματος πάγου για τα επόμενα 10.000 χρόνια, επειδή ο άνθρακας παραμένει στην ατμόσφαιρα χιλιετίες μετά την απελευθέρωσή του. Οι ερευνητές βρήκαν ότι στρώμα πάγου της Δυτικής Ανταρκτικής γίνεται ασταθές, εάν οι εκπομπές του άνθρακα συνεχιστούν στα σημερινά επίπεδα για 60 έως 80 χρόνια, αντιπροσωπεύοντας μόνο το 6 % έως 8 % των 10.000 δισεκατομμυρίων τόνων του άνθρακα που θα μπορούσε να απελευθερωθεί αν χρησιμοποιήσουμε όλα τα διαθέσιμα ορυκτά καύσιμα.

«Το στρώμα πάγου της Δυτικής Ανταρκτικής μπορεί ήδη να έχει οδηγηθεί σε μια κατάσταση ασταμάτητης απώλειας πάγου, είτε ως αποτέλεσμα της ανθρώπινης δραστηριότητας είτε όχι. Αλλά αν θέλουμε να ζούμε σε πόλεις όπως το Τόκιο, το Χονγκ Κονγκ, η Σαγκάη, η Καλκούτα, το Αμβούργο και τη Νέα Υόρκη ως μελλοντική κληρονομιά, πρέπει να αποφύγουμε μια ανατροπή στην Ανατολική Ανταρκτική», δήλωσε ο Anders Levermann, ένας από τους συγγραφείς της μελέτης.

Η ομάδα βρήκε ότι, αν η υπερθέρμανση του πλανήτη δεν υπερέβαινε τους 2 βαθμούς Κελσίου, στόχος που τίθεται συχνά από τους διαχειριστές της πολιτικής για το κλίμα, η τήξη στην Ανταρκτική θα μπορούσε να προκαλέσει μια άνοδο της στάθμης της θάλασσας μόνο λίγων μέτρων και η κατάσταση θα παραμείνει διαχειρίσιμη. Αλλά μεγαλύτερη αύξηση της θερμοκρασίας θα μπορούσε να αναμορφώσει ανεπανόρθωτα τα στρώματα πάγου σε Ανατολή και Δύση, με κάθε επιπλέον δέκατο του βαθμού να αυξάνει τον κινδύνου ολικής και μη αναστρέψιμης απώλεια του πάγου της Ανταρκτικής.

Η εικόνα δείχνει πως θα μπορούσε να επηρεαστεί ο πάγος στην Ανταρκτική από διάφορα σενάρια εκπομπών. (GtC: Γιγα-τόνοι Άνθρακα)

Αυτή είναι η πρώτη μελέτη για τη μοντελοποίηση των επιπτώσεων της ανεξέλεγκτης καύσης ορυκτών καυσίμων στο σύνολο του στρώματος πάγου της Ανταρκτικής. Η μελέτη δεν προβλέπει σημαντικά αυξημένους ρυθμούς απώλειας πάγου για αυτόν τον αιώνα, αλλά βρήκε ότι οι μέσοι ρυθμοί ανόδου της στάθμης της θάλασσας για τα επόμενα 1.000 χρόνια θα μπορούσε να είναι περίπου 3 εκατοστά ετησίως πράγμα που οδηγεί σε περίπου 30 μέτρα άνοδο της θαλάσσιας στάθμης μέχρι το τέλος αυτής της χιλιετίας. Κατά τη διάρκεια αρκετών χιλιάδων χρόνων, η συνολική άνοδος της στάθμης της θάλασσας από όλες τις πηγές θα μπορούσε να φτάσει μέχρι και τα 60 μέτρα.

«Αν δεν σταματήσει η απόθεση των αποβλήτων μας του διοξειδίου του άνθρακα στον ουρανό, η γη που είναι τώρα σπίτι για πάνω από ένα δισεκατομμύριο ανθρώπους, κάποια μέρα θα είναι κάτω από το νερό», είπε ο Caldeira.

Πηγή: Carnegie Institution of Washington

Περισσότερα στην εργασία: Combustion of available fossil fuel resources sufficient to eliminate the Antarctic Ice Sheet, Science Advances 11 Sep 2015:
Vol. 1, no. 8