Ισότητα των φύλων – Κοινωνία: 50-ετής μελέτη επισημαίνει τις χώρες στις οποίες οι γυναίκες κάνουν τις λιγότερες οικιακές εργασίες

Ερευνητές αναζήτησαν το χρόνο που ξοδεύεται για εργασίες στο σπίτι (καθάρισμα, μαγείρεμα και φροντίδα ρούχων) από άνδρες και γυναίκες σε 19 χώρες από την αρχή της δεκαετίας του 1960 μέχρι την πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα. Υπολόγισαν ότι για πάνω από μισό αιώνα σε αυτά τα κράτη, μια γυναίκα μπορεί να συνδέεται με δυο επιπλέον ώρες σπιτικές εργασίες την ημέρα σε σύγκριση με έναν άνδρα. Τα καλά νέα για τις γυναίκες, ωστόσο, είναι ότι συνολικά η συμμετοχή των ανδρών έχει αυξηθεί. Σύμφωνα με τη μελέτη, κατά τη διάρκεια της πρώτης δεκαετίας αυτού του αιώνα οι πιο παραδοσιακές χώρες στη νότια Ευρώπη άρχισαν ταχέως να φτάνουν τις πιο προοδευτικές χώρες ως προς την ισότητα των δυο φύλων.

Η ανάλυση των δεδομένων (από 66 έρευνες) που ελήφθησαν από 19 χώρες μεταξύ 1961 και 2011, αποκαλύπτει ότι οι Ιταλίδες και Ισπανίδες ξόδευαν, καθ’ όλη την περίοδο, τον περισσότερο χρόνο σε οικιακές εργασίες. Μέχρι το τέλος της πρώτης δεκαετίας του 21ου αιώνα, έκαναν μακράν περισσότερα από ότι οι άλλες γυναίκες που μελετήθηκαν, με τους Ιταλούς να κάνουν πολύ λιγότερες οικιακές εργασίες από ότι οι άνδρες από τις άλλες χώρες που περιλαμβάνει η μελέτη. Το 1980, οι Ιταλίδες έκαναν 243 λεπτά (λίγο πάνω από 4 ώρες) περισσότερες οικιακές εργασίες τη μέρα από τους άνδρες, αλλά το 2008 μείωσαν κατά ένα τέταρτο σε 183 λεπτά (μόλις πάνω από 3 ώρες) τις επιπλέον εργασίες. Στην Ισπανία, υπάρχει επίσης μια εντυπωσιακή πτώση: οι γυναίκες που έκαναν 174 λεπτά (σχεδόν 3 ώρες) επιπλέον οικιακές εργασίες το 2002 μείωσαν τον επιπλέον χρόνο ανά ημέρα σε 139 λεπτά (2 ώρες και 19 λεπτά) στο 2009.

Όπως οι Ιταλίδες και οι Ισπανίδες, οι γυναίκες με το υψηλότερο μερίδιο οικιακής εργασίας κατά τη διάρκεια της περισσότερης ή όλης της 50-χρονης περιόδου ήταν στην Πολωνία, τη Γιουγκοσλαβία/Σλοβενία, τη Γαλλία και τη Γερμανία. Σε όλες τις χώρες και όλες τις χρονικές περιόδους, οι παντρεμένες γυναίκες, οι παντρεμένοι άνδρες και αυτοί/ές με παιδιά που ζούσαν στο σπίτι ξόδευαν κάνοντας σπιτικές εργασίες, τον περισσότερο χρόνο.

Η μελέτη δείχνει ότι οι γυναίκες στο Ηνωμένο Βασίλειο έχουν μειώσει το ποσοστό των οικιακών εργασιών που κάνουν, ενώ οι άνδρες στο Ηνωμένο Βασίλειο έχουν σταθερά αυξήσει το μερίδιό τους κατά τη διάρκεια της περιόδου των 50 χρόνων αν και όχι με τον ίδιο ρυθμό. Όπως φαίνεται από τη μελέτη, το 1961 οι Βρετανίδες έκαναν έναν επιπλέον χρόνο 195 λεπτών (κοντά στις 3,5 ώρες), αλλά το 2000 ο επιπλέον χρόνος έπεσε σε 90 λεπτά, με επιπλέον πτώση στα 74 λεπτά το 2005.

Η μελέτη υποστηρίζει ότι οι σκανδιναβικές χώρες είναι πρωτοπόρες στην τάση προς μεγαλύτερη ισότητα των δυο φύλων. Δεν υπάρχει «κάποιο απόλυτο ανώτατο όριο» στην εξεύρεση καλύτερης ισότητας όταν πρόκειται για τη διανομή των οικιακών εργασιών, υποστηρίζει η μελέτη, αλλά οι φιλικές ως προς την οικογένεια πολιτικές που ακολουθήθηκαν στις σκανδιναβικές χώρες, όπως η δημόσια φροντίδα των μικρών παιδιών, που έχουν σκοπό να υποστηρίζονται καλύτερα οι γυναίκες. Σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες έρευνες, οι γυναίκες στη Νορβηγία, τη Φιλανδία και τη Δανία έκαναν μόλις μια ώρα επιπλέον οικιακές εργασίες από ότι οι άνδρες.

Για δεκαετίες οι άνδρες στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, τον Καναδά, την Αυστραλία, τη Φιλανδία και την Ολλανδία μεγάλωναν το μερίδιό τους, αλλά η μελέτη βρίσκει ότι η πρόοδος ως προς την ισότητα των φύλων επιβραδύνονταν κατά τη διάρκεια περιόδων, ειδικά τη δεκαετία του 1980, με επιπλέον καθυστέρηση στις ΗΠΑ τη δεκαετία του 1990. Ενώ η έρευνα διαπιστώνει ότι οι χώρες συνεχίζουν να κινούνται στην κατεύθυνση της ισότητας των δυο φύλων, υποστηρίζει ότι αυτό που μπορεί να επιτευχθεί είναι δυνατόν να περιοριστεί χωρίς αλλαγές στην τρέχουσα κοινωνική πολιτική, τις στάσεις των εργοδοτών και των διευθυντών και τις πολιτιστικές αντιλήψεις σχετικά με το τί συνιστά τους ανδρικούς και γυναικείους ρόλους στην κοινωνία.

«Η συνολική εικόνα είναι μιας συνεχόμενης κίνησης προς την κατεύθυνση άνδρες και γυναίκες να μοιράζονται με ισότητα τις οικιακές εργασίες. Παρά τις προφανείς προόδους κατά τη διάρκεια των λίγων τελευταίων δεκαετιών, η έρευνά μας υποδεικνύει μια επιβράδυνση της ισότητας των φύλων σε πολλές χώρες», σχολιάζει η Oriel Sullivan καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και μια από τους συγγραφείς της μελέτης. Και η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Dr Evrim Altintas προσθέτει: «Το χάσμα των φύλων στον καταμερισμό της οικιακής εργασίας συνδέεται ισχυρά με τις ανισότητες στην αγορά εργασίας, όπως το χάσμα των αμοιβών των φύλων. Ο εταίρος που ξοδεύει περισσότερο χρόνο στην εργασία στο σπίτι είναι σε μειονεκτική θέση όσον αφορά τις ευκαιρίες εργασίας του και αυτό επηρεάζει αρνητικά τις μελλοντικές προοπτικές απασχόλησής του».

Πηγή: University of Oxford

Περισσότερα στη μελέτη (πλήρης και ελεύθερη): Fifty years of change updated: Cross-national gender convergence in housework. Demographic Research.