Επιλεγμένα

Αυτή την ημέρα στην Ιστορία της Επιστήμης: Το πρώτο παγκόσμιο ραδιο-μήνυμα που εκπέμπεται στο διάστημα από τη Γη

Από στις 16 Νοεμβρίου 2017

Σήμερα, 16 Νοεμβρίου 2017, απέχει από τον πλανήτη μας 39 έτη φωτός!

Η κατεύθυνση προς την οποία το σήμα κατευθύνεται είναι το αστρικό σμήνος Μ13 (Μεσιέ 13 γνωστό και ως NGC [New General Catalogue] 6205) που βρίσκεται στον αστερισμό «Ηρακλής» και είναι ένα από τα πιο φωτεινά και καλά γνωστά σφαιρικά σμήνη στον ουρανό του βόρειου ημισφαιρίου. Το σμήνος [στη μικρή εικόνα από το Hubble Space Telescope] υπολογίζεται πως βρίσκεται σε απόσταση 22200 έτη φωτός ή 6800 parsecs από τη Γη, εκτιμάται πως η ηλικία του είναι 11,65 δισεκατομμύρια έτη και θεωρείται ότι περιέχει 300000 αστέρια, ενώ η εκτιμώμενη μάζα του σμήνους είναι περίπου μισό εκατομμύριο ηλιακές μάζες. Ανακαλύφθηκε από τον αστρονόμο Edmond Halley το 1714.

Το θυμηθήκαμε επειδή σαν σήμερα, 16 Νοεμβρίου του 1974, διακτινίστηκε η πιο ισχυρή – μέχρι τότε – εκπομπή ενός σήματος στο διάστημα, με στόχο να συμβάλει στην διαμόρφωση μιας γέφυρας επικοινωνίας με εξωγήινη ζωή. Είναι εύκολα κατανοητό ότι η επιλογή του στόχου «Μ13», έγινε επειδή οι πιθανότητες να εντοπιστεί ένας πλανήτης με ζωή με υψηλή νοημοσύνη είναι υψηλότερες, εξαιτίας της υψηλότερης αστρικής πυκνότητας.

Η ίδια η εκπομπή ήταν απλή και έξυπνη: Περιείχε ένα μοτίβο δυαδικών αριθμών και το μήνυμα περιείχε πληροφορίες σχετικές με τη βασική χημεία της ζωής, τη δομή του DNA, τη θέση της Γης στο ηλιακό σύστημα και ακόμη μια γραμμική φιγούρα-ένα ανθρωπάκι. [Δείτε λεπτομέρειες για τα στοιχεία του μηνύματος]. Πήρε τρία λεπτά για να εκπεμφθούν 1679 μπιτ πληροφορίας, ρυθμός σαλιγκαριού αν συγκριθεί με τα σημερινά μόντεμ στους υπολογιστές. Η εκπομπή ήταν ιδιαίτερα ισχυρή επειδή χρησιμοποιήθηκε η ισχύς του πομπού του Arecibo, με την 305 μέτρων κεραία του. Η εκπομπή ήταν ισοδύναμη με 20 τρισεκατομμύρια watt παγκατευθυντική εκπομπή και θα μπορούσε να είναι ανιχνεύσιμη από ένα πείραμα ανάλογο του SETI οπουδήποτε στον Γαλαξία, υποθέτοντας ότι η κεραία του δέκτη θα έχει μέγεθος όμοιο με αυτό της κεραίας του Arecibo.

Σχόλιο:

Το Μ13 δεν θα είναι στη θέση που στοχεύθηκε από τη Γη όταν φτάσει το σήμα σε αυτήν. Ίσως η εκπομπή του σήματος δεν ήταν μία πραγματική προσπάθεια να επικοινωνήσουμε. Ή μήπως οι επιστήμονες, τότε, δεν θέλανε να «καρφώσουν» τη θέση της Γης και έκαναν την προσπάθεια για να δείξουν ότι μπορούσαν να το κάνουν, δηλαδή ήταν περισσότερο μία επίδειξη της τεχνολογίας;

 

Πηγές: Earthsky, Messier-Objects List, SETI Institute, Wikipedia

Κωνσταντίνος Ζώκος

Φυσικός, Δάσκαλος Φυσικής