Ερευνητές έχουν αναπτύξει και προτείνουν νέα λογιστική μέθοδο των εκπομπών του άνθρακα

Οι τρόποι μέτρησης των εκπομπών άνθρακα που υπήρχαν, μπορούν μερικές φορές, ως ανάδραση, να δίνουν παραπλανητικά στοιχεία για το πώς οι εθνικές πολιτικές επηρεάζουν τις παγκόσμιες εκπομπές. Σε ορισμένες περιπτώσεις, χώρες έφτασαν ακόμη και να ανταμειφθούν για πολιτικές που αυξάνουν τις παγκόσμιες εκπομπές, αλλά και να τιμωρηθούν για πολιτικές που συμβάλλουν στη μείωσή τους. «Έχουμε αναπτύξει μια νέα μέθοδο που παρέχει στους φορείς χάραξης πολιτικής περισσότερες χρήσιμες πληροφορίες, προκειμένου να τεθούν εθνικοί στόχοι και να αξιολογηθούν οι κλιματικές πολιτικές τους», λέει η Astrid Kander, καθηγήτρια Οικονομικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της πόλης Lund, στη Σουηδία και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, που δημοσιεύθηκε στο τελευταίο τεύχος του περιοδικού Nature Climate Change.

Ο υπολογισμός με βάση την κατανάλωση, γνωστός επίσης ως αποτύπωμα άνθρακα, έχει προταθεί ως μια εναλλακτική πρόταση στον υπολογισμό με βάση την παραγωγή, που ισχύει σήμερα. Με το αποτύπωμα άνθρακα, κάθε χώρα πρέπει να υπολογίζει όλες τις εκπομπές, που προκαλούνται από την τελική της κατανάλωση, ανεξάρτητα από το που παρήχθησαν τα αγαθά. Αυτός ο τρόπος μέτρησης των εκπομπών, θεωρήθηκε δικαιότερος, ενδεχομένως αποφεύγοντας την αποκαλούμενη διαρροή άνθρακα, όπου πλούσιες αναπτυσσόμενες χώρες μπορούν να μειώνουν τις εγχώριες εκπομπές μεταφέροντας την εντατική σε άνθρακα παραγωγή τους στο εξωτερικό.

Η νέα μελέτη, μια συνεργασία μεταξύ ερευνητών στη Σουηδία, την Νορβηγία και την Αυστραλία, δείχνει ότι το αποτύπωμα άνθρακα δεν πιστώνει σε χώρες για να καθαρίσουν τις εξαγωγικές τους βιομηχανίες. Επίσης τιμωρεί χώρες με περισσότερο αποδοτική σε άνθρακα τεχνολογία, παρά τους εμπορικούς τους εταίρους για τη συμμετοχή στην ανταλλαγή, ακόμη και αν η ανταλλαγή οδηγεί σε ένα περισσότερο αποτελεσματικό καταμερισμό των πηγών της παραγωγής και έτσι συνεισφέρει στη μείωση των εκπομπών σε παγκόσμιο επίπεδο. Ο νέος υπολογισμός, ως εκ τούτου, βασίζεται στο αποτύπωμα άνθρακα με βάση την κατανάλωση, αλλά προσαρμόζεται για διαφορές στις τεχνολογίες μεταξύ των κρατών στους τομείς των εξαγωγών τους. «Με την προτεινόμενη τεχνολογία του προσαρμοσμένου αποτυπώματος, κατηγορηματικά δίνουμε πιστώσεις για καθαρισμό των εξαγωγών», δήλωσε ο Daniel Moran, ένας από τους συγγραφείς, ερευνητής στο Πρόγραμμα Βιομηχανικής Οικολογίας, στο Νορβηγικό Πανεπιστήμιο Επιστήμης και Τεχνολογίας.

«Δίνεται επίσης στη βαριά βιομηχανία ένας περισσότερο δημιουργικός ρόλος στον αγώνα για τη μείωση των παγκόσμιων εκπομπών. Οι εταιρίες που έχουν επιτελέσει το καθήκον τους και βελτίωσαν την απόδοση σε άνθρακα περισσότερο από τους ανταγωνιστές τους, έχουν μια πραγματικά θετική συνεισφορά, όντας εμπορικά επιτυχείς», λέει ο Magnus Jiborn, φιλόσοφος στο Πανεπιστήμιο της Lund και ένας από τους συγγραφείς της μελέτης.

Οι ερευνητές, εφαρμόζοντας τη νέα μέθοδο, υπολόγισαν επίσης τους λογαριασμούς άνθρακα για 40 χώρες, υπεύθυνες από κοινού για περισσότερο από το 97% του παγκόσμιου ΑΕΠ, μεταξύ 1995 και 2010. «Τα αποτελέσματα προκαλούν την απαισιόδοξη εικόνα των ανεπτυγμένων χωρών να εξάγουν τη βρώμικη παραγωγή τους. Στην πραγματικότητα πολλές χώρες έχουν καταφέρει να μειώσουν το αποτύπωμα άνθρακα με καθαρισμό της δικής τους παραγωγή. Αλλά με τη δική μας προτεινόμενη μέθοδο πρέπει να συνεχίσουν να βελτιώνουν την απόδοση σε άνθρακα, ταχύτερα από τον παγκόσμιο μέσο όρο για να κλειδώσουν αυτά τα κέρδη» , λέει ένας από τους συγγραφείς, ο Tommy Wiedmann, αναπληρωτής καθηγητής της Αειφόρου Έρευνας στο Πανεπιστήμιο τη Νότιας Ουαλίας στο Σίνδεϊ.

Τα κυριώτερα σημεία για το πώς τα πάνε ορισμένες χώρες σύμφωνα με τη νέα μέθοδο:

Για ορισμένες Ευρωπαϊκές χώρες, το προσαρμοσμένο αποτύπωμα είναι σημαντικά μικρότερο από το τυπικό τους αποτύπωμα άνθρακα και για ορισμένες ακόμη μικρότερο από τις εκπομπές που βασίζονται στην παραγωγή. Αυτό δείχνει ότι αυτές οι χώρες εφοδιάζουν τις παγκόσμιες αγορές με αποδοτικά σε άνθρακα εξαγωγικά αγαθά και έτσι συμβάλλουν στο να μειωθούν οι παγκόσμιες εκπομπές με τρόπο που το τυπικό αποτύπωμα άνθρακα αποτυχαίνει να πιστώσει.

Για τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Αυστραλία, το προσαρμοσμένο αποτύπωμα άνθρακα παραμένει πολύ μεγαλύτερο από τις εκπομπές που βασίζονται στην παραγωγή. Αυτό δείχνει ότι αυτές οι χώρες δεν διαθέτουν αποδοτικές σε άνθρακα εξαγωγικές βιομηχανίες και ότι η μεταφορά της βρώμικης παραγωγής είναι ένας σημαντικός παράγοντας.

Για την Κίνα το προσαρμοσμένο αποτύπωμα είναι μεγαλύτερο από την τυπικό αποτύπωμα που βασίζεται στην κατανάλωση, αλλά ουσιαστικά μικρότερο από τις επίγειες εκπομπές που βασίζονται στην παραγωγή. Αυτό δείχνει ότι η Κίνα δρα σαν ένα εργαστήριο του κόσμου, παρέχοντας τις πλούσιες και αναπτυγμένες χώρες με πολλά καταναλωτικά αγαθά και που βασίζονται σε βρώμικη τεχνολογία άνθρακα.

Για ορισμένες αναπτυσσόμενες χώρες, όπως η Βραζιλία, το προσαρμοσμένο αποτύπωμα είναι σημαντικά μικρότερο από το συμβατικό αποτύπωμα άνθρακα, πράγμα που δείχνει ότι η Βραζιλία, όπως και η Ευρώπη, παρέχει στον κόσμο με χαμηλά σε άνθρακα αγαθά.

Πηγή: Lund University

Περισσότερα στο άρθρο: National greenhouse-gas accounting for effective climate policy on international trade, Nature Climate Change (2015)