Υπερκαινοφανείς πριν από 2,6 εκατομμύρια χρόνια οδήγησαν τους προγόνους του Ανθρώπου να περπατήσουν όρθιοι;

Ώθησαν αρχαίοι υπερκαινοφανείς τους πρωτο-ανθρώπους να περπατήσουν με τα δυο πόδια, οδηγώντας τελικά στον homo sapiens με χέρια ελεύθερα για να χτίσουν καθεδρικούς, να σχεδιάσουν πυραύλους και να λαμβάνουν selfies με το κινητό τους;

Σε μελέτη που δημοσιεύθηκε πριν λίγες ημέρες στο Journal of Geology υποστηρίζεται: Υπερκαινοφανείς βομβάρδισαν τη Γη με κοσμική ενέργεια αρχίζοντας έως και πριν από 8 εκατομμύρια χρόνια, με μια αιχμή πριν από περίπου 2,6 εκατομμύρια χρόνια, ξεκινώντας μια χιονοστιβάδα ηλεκτρονίων στην κατώτερη ατμόσφαιρα και ενεργοποιώντας μια αλυσίδα γεγονότων που τελείωσε πρακτικά με δίποδες Ανθρωπίνες (Homininae) όπως ο homo habilis, ο επονομαζόμενος επιδέξιος άνθρωπος.

Οι συγγραφείς πιστεύουν ότι ο ιονισμός της ατμόσφαιρας πυροδότησε μια τεράστια έκρηξη δημιουργίας κεραυνών που προκάλεσαν δασικές πυρκαγιές σε όλο τον πλανήτη. Αυτή η κόλαση φωτιάς θα μπορούσε να είναι ένα λόγος που οι πρόγονοι του homo sapiens ανέπτυξαν διποδισμό – για να προσαρμοστούν στις σαβάνες που αντικατέστησαν τα πυρπολημένα δάση στη βορειοανατολική Αφρική.

«Θεωρείται ότι υπήρχε κάποια τάση για τις Ανθρωπίνες να περπατούν στα δυο πόδια, πριν ακόμη από αυτό το γεγονός», αναφέρει ο επικεφαλής συγγραφέας Adrian Melott, ομότιμος καθηγητής φυσικής και αστρονομίας στο Πανεπιστήμιο του Kansas. «Όμως, ήταν κυρίως προσαρμογή για αναρρίχηση στα δένδρα. Μετά από αυτή τη μετατροπή στις σαβάνες, θα πρέπει πολύ πιο συχνά να βάδιζαν από το ένα δένδρο στο άλλο κατά μήκος του λιβαδιού και έτσι έγιναν καλύτεροι στο να βαδίζουν όρθια. Θα μπορούσαν να δουν πάνω από τις κορυφές των χόρτων και να παρακολουθούν τους θηρευτές. Αυτή η μετατροπή για τη σαβάνα θεωρείται ότι συνέβαλε στο διποδισμό καθώς έγινε όλο και περισσότερο κυρίαρχη στους πρόγονους του ανθρώπου».

Βασισμένοι σε ένα αποκαλυπτικό στρώμα αποθέσεων σιδήρου-60 που καλύπτει τους πυθμένες της θάλασσας του πλανήτη, οι αστρονόμοι έχουν υψηλή πεποίθηση ότι υπερκαινοφανείς εξερράγησαν στην κοντινή γειτονιά της Γης – μεταξύ 100 και μόνο 50 παρσέκ (163 έτη φωτός) μακριά – κατά τη διάρκεια της μετάβασης από την πλειόκαινο εποχή στην εποχή των παγετώνων.

«Υπολογίσαμε τον ιονισμό της ατμόσφαιρας από τις κοσμικές ακτίνες οι οποίες θα πρέπει να προήλθαν από έναν υπερκαινοφανή περίπου τόσο μακριά όσο οι αποθέσεις του σιδήρου-60 δείχνουν», λέει ο Melott. «Φαίνεται ότι αυτός ήταν ο πλησιέστερος σε μια πολύ μακρύτερη σειρά. Ισχυριστήκαμε ότι θα αυξήσουν τον ιονισμό της κατώτερης ατμόσφαιρας έως και 50 φορές. Συνήθως, δεν ιονίζεται η κατώτερη ατμόσφαιρα επειδή οι κοσμικές ακτίνες δεν διεισδύουν τόσο πολύ, αλλά οι πιο ενεργητικές από τις υπερκαινοφανείς φτάνουν μέχρι κάτω στην επιφάνεια – έτσι θα πρέπει να υπήρχαν πολλά ηλεκτρόνια να υπάρχουν ελεύθερα στην ατμόσφαιρα».

Σύμφωνα με τον Melott και τον επίσης συγγραφέα Brian Thomas του Πανεπιστημίου Washburn, ιονισμός στην κατώτερη ατμόσφαιρα σημαίνει ότι μια πληθώρα ηλεκτρονίων να μπορούν διαμορφώσουν περισσότερες διαδρομές για δημιουργία κεραυνών. Όπως υποστηρίζουν οι ερευνητές όταν οι κοσμικές ακτίνες χτυπούν άτομα και μόρια στην ατμόσφαιρα, βγάζουν ηλεκτρόνια έξω από αυτά – έτσι τα ηλεκτρόνια αυτά κινούνται ελεύθερα αντί να είναι δεσμευμένα. Στη διαδικασία του κεραυνού υπάρχει μια διαμόρφωση διαφοράς δυναμικού μεταξύ των νεφών ή των νεφών και του εδάφους – όμως δεν ρέει ρεύμα επειδή δεν υπάρχουν αρκετά ηλεκτρόνια να λειτουργήσουν ως φορείς. Με τον ιονισμό, η διαδικασία αυτή μπορεί να αρχίσει πολύ ευκολότερα, έτσι θα υπήρχαν πολύ περισσότεροι κεραυνοί.

Ο ερευνητής του Πανεπιστημίου του Kansas ανέφερε ότι η πιθανότητα αυτή η εκδήλωση κεραυνών να προκάλεσε μια παγκόσμια αναζωπύρωση πυρκαγιών υποστηρίζεται από την ανακάλυψη αποθέσεων άνθρακα που βρίσκεται στο έδαφος που ανταποκρίνεται με το χρονισμό του βομβαρδισμού των κοσμικών ακτίνων. Ο Melott είπε ότι δεν είναι πιθανό να συμβεί ξανά το γεγονός αυτό οποτεδήποτε σύντομα. Το πλησιέστερο άστρο ικανό για υπερκαινοφανή έκρηξη στα επόμενα εκατομμύρια χρόνια είναι ο Betelgeuse, κάπου 200 παρσέκ (652 έτη φωτός) από τη Γη.

«Ο Betelgeuse είναι τόσο μακριά για να έχει αποτελέσματα οπουδήποτε κοντά σε αυτή την ισχύ», ανέφερε ο Melott. «Έτσι, δεν ανησυχούμε από αυτό. Ανησυχούμε σχετικά με τα γεγονότα ηλιακών πρωτονίων. Αυτός είναι ο κίνδυνος για εμάς με την τεχνολογία μας – μια ηλιακή έκλαμψη που χτυπά την ηλεκτρική ισχύ. Απλά ας φανταστούμε μήνες χωρίς ηλεκτρισμό».

Πηγή: University of Kansas

Περισσότερα στη δημοσίευση: From cosmic explosions to terrestrial fires? arXiv.org

Σημείωση egno.gr:

Διαβάστε επίσης το δημοσίευμα του 2016 στο egno.gr, «Εξέλιξη του Ανθρώπου: Νέα στήριξη για τη συσχέτιση της εξέλιξης του ανθρώπου με την επέκταση των λιβαδιών».