Έρευνα αποκαλύπτει πώς η επιβράβευση και ο ημερήσιος ύπνος ενισχύει τη μάθηση

Μια νέα μελέτη υποστηρίζει ότι το να δέχεστε ανταμοιβές καθώς μαθαίνετε μπορεί να βοηθήσει να παγιωθούν νέα στοιχεία και δεξιότητες στη μνήμη σας, ειδικά όταν αυτό συνδυάζεται με έναν ημερήσιο υπνάκο. Τα ευρήματα από το Πανεπιστήμιο της Γενεύης, που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό eLife, αποκαλύπτουν ότι οι μνήμες που συνδέονται με μια ανταμοιβή, προνομιακά ενισχύονται από τον ύπνο. Ακόμη και ένας σύντομος υπνάκος μετά από μια περίοδο μάθησης είναι ευεργετική.

«Οι επιβραβεύσεις μπορεί να λειτουργήσουν ως ένα είδος ετικέτας, που σφραγίζουν τις πληροφορίες στον εγκέφαλο κατά τη διάρκεια της μάθησης», λέει η επικεφαλής ερευνήτρια Dr Kinga Igloi από το Πανεπιστήμιο της Γενεύης. «Κατά τη διάρκεια του ύπνου, οι πληροφορίες αυτές εδραιώνονται κατά προτίμηση πάνω από τις πληροφορίες που σχετίζονται με μια χαμηλή αμοιβή και μεταφέρονται σε περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με τη μακροπρόθεσμη μνήμη» και θα συμπληρώσει: «Τα ευρήματά μας είναι σημαντικά για την κατανόηση των ολέθριων συνεπειών που μπορεί να έχει στην πρόοδο η έλλειψη ύπνου».

Τριανταένας υγιείς εθελοντές κατανεμήθηκαν τυχαία σε δυο ομάδες, σε μια ομάδα ύπνου και μία ομάδα σε «εγρήγορση», ενώ η ευαισθησία των δύο ομάδων στην ανταμοιβή αξιολογήθηκε ως ίση. Οι εγκέφαλοι των συμμετεχόντων σαρώθηκαν, ενώ εκπαιδεύονταν να θυμούνται ζευγάρια εικόνων. Επιδείχτηκαν οκτώ σειρές από εικόνες και ειπώθηκε στους εθελοντές ότι αν θυμόταν ζεύγη σε τέσσερις από αυτές θα μπορούσαν να αποσπάσουν μια υψηλότερη ανταμοιβή.

Μετά από ένα 90-λεπτο διάλειμμα είτε με ύπνο ή με ανάπαυση, ελέγχθηκε η μνήμη τους για τα ζεύγη εικόνων και ζητήθηκε να βαθμολογήσουν πόσο ήταν πεπεισμένοι για το ότι έδιναν σωστή απάντηση. Οι συμμετέχοντες κλήθηκαν επίσης να λάβουν μέρος σε έναν έλεγχο έκπληξη, της ίδιας ακριβώς φύσεως, τρεις μήνες αργότερα.

Η απόδοση και των δύο ομάδων ήταν καλύτερη στα έντονα επιβραβευμένα ζευγάρια εικόνων, αλλά η ομάδα του ύπνου είχε καλύτερες επιδόσεις συνολικά. Εντυπωσιακά, κατά τη διάρκεια του ελέγχου-έκπληξη, τρεις μήνες αργότερα, οι συμμετέχοντες που είχαν κοιμηθεί μετά την εκπαίδευση ήταν επιλεκτικά καλύτεροι στα έντονα επιβραβευμένα ζεύγη. Αυτοί που κοιμήθηκαν ήταν επίσης περισσότερο πεπεισμένοι ότι είχαν πετύχει σωστή απάντηση κατά τη διάρκεια των ελέγχων μνήμης, ακόμα και μετά από τρεις μήνες.

Από την εργασία

Οι σαρώσεις MRI αποκάλυψαν ότι η ομάδα του ύπνου βίωνε μεγαλύτερη δραστηριότητα του ιππόκαμπου, μια μικρή περιοχή του εγκεφάλου κρίσιμη για το σχηματισμό αναμνήσεων. Αυτό συσχετίζεται με ένα υψηλότερο αριθμό ώσεων εγκεφαλικής δραστηριότητας που ονομάζονται αργές άτρακτοι (από το σχήμα του σήματος). Μετά από τρεις μήνες, η ομάδα του ύπνου επίσης έδειξε αυξημένη συνδεσιμότητα μεταξύ του ιππόκαμπου, του έσω προμετωπιαίου φλοιού και του ραβδωτού σώματος, περιοχές του εγκεφάλου που εμπλέκονται στην παγίωση της μνήμης και επεξεργασίας της ανταμοιβή.

«Γνωρίζαμε ήδη ότι ο ύπνος βοηθά την ενίσχυση των αναμνήσεων, αλλά τώρα, επίσης, γνωρίζουμε ότι μας βοηθά να επιλέξουμε και να διατηρήσουμε αυτές που έχουν επιβραβευθεί», λέει η Igloi. «Έχει προσαρμοστική σημασία ότι η εδραίωση της μνήμης πρέπει να λειτουργεί για να δίνει προτεραιότητα σε πληροφορίες που είναι κρίσιμες για την επιτυχία και την επιβίωση μας».

Πηγή: eLife

Περισσότερα στην εργασία: A nap to recap or how reward regulates hippocampal-prefrontal memory networks during daytime sleep in humans, eLife, Published October 16, 2015